De Norwood-Hamiltonschaal: Evaluatie van alopecia androgenetica bij mannen

Wat houdt alopecia androgenetica in?

Alopecia androgenetica is een hormonaal en genetisch bepaalde vorm van haarverlies. Onderzoek wijst uit dat 50% van de mannen op 40-jarige leeftijd hiermee te maken krijgt, tegenover 20% van de vrouwen. Het hormoon DHT, afgeleid van testosteron, speelt hierbij een sleutelrol door de levenscyclus van haarfollikels te verkorten. Dit resulteert in dunner wordend haar en uiteindelijk haarverlies.

Naast hormonale oorzaken, speelt erfelijkheid een belangrijke rol bij alopecia androgenetica. Het patroon van kaalheid bij je mannelijke verwanten, vooral aan moeders zijde, kan een voorbode zijn van je eigen haarverlies.

Geschiedenis van de Norwood-Hamiltonschaal

De Norwood-Hamiltonschaal is een essentieel hulpmiddel voor het evalueren van alopecia androgenetica. Deze schaal vindt zijn oorsprong in het onderzoek van Dr. James Hamilton uit de jaren ’50 in de VS. Dr. Hamilton onderzocht de impact van hormonen op haaruitval door middel van een studie van tweelingen, waarbij hij vaststelde dat de castratie van een tweelingbroer resulteerde in het behoud van zijn haardos, terwijl zijn niet-gecastreerde broer aanzienlijk haarverlies ondervond. Dit onderstreepte de rol van hormonen, met name DHT, in de ontwikkeling van alopecia.

Dr. Hamilton ontwierp een eerste versie van een schaal voor kaalheid. In de jaren ’70 verfijnde Dr. O’Tar Norwood deze schaal verder, voortbouwend op het werk van Hamilton en bracht nieuwe nuances aan.

Werking en nut van de Norwood-Hamiltonschaal

De Norwood-Hamiltonschaal blijft tot op de dag van vandaag relevant. De kracht ervan ligt in de universaliteit en eenvoud: de schaal is toepasbaar op alle haartypen, van steil tot kroeshaar. Het gebruiksgemak wordt vergroot door de visuele aard van de schaal, die verschillende stadia van haaruitval toont aan de hand van afbeeldingen van de hoofdhuid vanuit meerdere perspectieven. Hierdoor kan men zelfs zelfdiagnose toepassen met de schaal.

Deze meetmethode blinkt uit door zijn eenvoud, universaliteit en helderheid, kenmerken die de aanpak van Hamilton en Norwood zo succesvol maken.

De verschillende stadia van kaalheid volgens de Norwood-Hamiltonschaal

De Norwood-Hamiltonschaal omvat in totaal 7 stadia die de progressie van alopecia androgenetica weergeven. Gebruik de onderstaande beschrijvingen om uw eigen situatie in te schatten.

Stadium 1: Minimaal haarverlies

Er is sprake van minimaal haarverlies en er zijn geen zichtbare tekenen van kaalheid, behalve een lichte terugtrekking van de haarlijn bij de slapen en het voorhoofd.

Stadium 2: Lichte uitdunning van het frontale gebied

Het haar begint dunner te worden, met een meer uitgesproken terugwijkende haarlijn aan de temporaal-frontale zone, en licht haarverlies op de kruin kan zichtbaar zijn.

Stadium 3A: Bevestigde kaalheid

Er is een duidelijke U-vormige inham te zien aan de slapen en het voorhoofd. De haarlijn trekt merkbaar terug van het voorhoofd, met een kleine kale plek die zich ontwikkelt op de kruin.

Stadium 3B: Significante haaruitval op de kruin

Het haar aan de achterkant van het hoofd blijft vol, maar er is nu duidelijk een kale plek zichtbaar op de kruin. Dit stadium kan samenlopen met stadium 3A.

Stadium 4: Het bovenste deel van het hoofd toont significante kaalheid

Het haarverlies aan de bovenkant van het voorhoofd is opvallend, met slechts een smalle strook haar die de zijkanten van het hoofd verbindt. De temporaal zone blijft relatief behaard.

Stadium 5: Zeer gevorderde kaalheid

De kaalheid is meer uitgesproken, met overgebleven haar aan de zijkanten en achterkant van het hoofd, en een zeer dunne en schaars behaarde band bovenop.

Stadium 6: Monnikskaalheid

Het haar is weg op de kruin, als bij een monnik, met een haarband die de slapen met de achterkant van het hoofd verbindt. De vertex vertoont complete kaalheid.

Stadium 7: De meest gevorderde androgenetische alopecia

Er is sprake van volledige kaalheid aan de bovenzijde van het hoofd. Langs de zijkanten en achterkant blijft enig dun en sporadisch haar behouden.

Wanneer is een haartransplantatie aan te raden?

Alopecia androgenetica kan belastend zijn voor degenen die het ervaren. Gelukkig bestaan er oplossingen, zoals haartransplantaties.

Het is een nauwkeurig gecontroleerde techniek die de natuurlijke haardichtheid kan herstellen. De Norwood Hamilton-schaal is een handig hulpmiddel om het optimale moment voor een transplantatie te bepalen. Idealiter zou men niet moeten wachten tot stadium 6 of 7 van alopecia bereikt is, aangezien de ingreep dan langer, complexer en soms onhaalbaar is.

Overwegingen voorafgaand aan een haartransplantatie

Een haartransplantatie is een ingrijpende, maar discrete chirurgische procedure. Voordat je deze overweegt, zijn er twee belangrijke criteria om in acht te nemen.

Leeftijd

Aangezien alopecia zich bij ieder individu anders ontwikkelt in zowel manifestatie als progressie, adviseren haarchirurgen doorgaans geen operatie vóór de leeftijd van 30 jaar. Dit komt meestal overeen met de periode waarin de alopecia gestabiliseerd is.

Stabilisatie van de alopecia

Dit aspect hangt nauw samen met de leeftijd. Het is aanbevolen om een haartransplantatie pas te overwegen wanneer de alopecia min of meer gestabiliseerd is. Als de ingreep te vroeg plaatsvindt, terwijl het haarverlies nog actief is, zullen niet alle aangetaste gebieden bedekt zijn. Hierdoor kan een onaantrekkelijke discrepantie ontstaan tussen de getransplanteerde gebieden en de gebieden die nadien kaal worden.

Aantal grafts nodig per alopeciastadium: Welke haartransplantatie?

Een haartransplantatie wordt vaak als eenmalige operatie uitgevoerd, al kan een tweede procedure na enkele jaren soms nodig zijn. Meer dan 4000 grafts in één sessie zijn zelden nodig. Deze worden doorgaans gehaald uit de haarkrans aan de achterkant van het hoofd, waar het haar blijft groeien.

Hoeveel grafts heb ik nodig naar gelang de graad van kaalheid?

Voor elk stadium van alopecia androgenetica is een ander aantal grafts vereist.

Stadium 1: Wachten met haartransplantatie

In dit beginstadium is een haartransplantatie meestal niet nodig volgens artsen.

Stadium 2: Nog even wachten is het advies

Dit is een vroeg stadium van kaalheid waar meestal nog geen actie vereist is. De kaalheid is vaak nog niet gestabiliseerd.

Stadium 3A: 1500 – 3500 grafts

Vanaf dit stadium kan een haartransplantatie overwogen worden. Het is belangrijk om de criteria zoals leeftijd en stabilisatie van alopecia na te leven voor het beste resultaat.

Stadium 3B: 2000 – 3500 grafts

Zodra de kaalheid de kruin bereikt, kiezen veel patiënten voor een haartransplantatie.

Stadium 4: 3500 – 4500 grafts

Bij een gevorderd stadium 4 wordt een haartransplantatie sterk aangeraden. De kans is groot dat de alopecia gestabiliseerd is, wat de beste uitkomst van de procedure ten goede komt.

Stadium 5: 3500 – 4500 grafts

Bij dit vergevorderde stadium is de kaalheid al zeer uitgesproken. Er worden dan ook veel follikels getransplanteerd.

Fase 6: 4500 – 6000 grafts. Mogelijk geen transplantatie meer

Dit is het stadium waarin een haartransplantatie nog net mogelijk is. Door de ver gevorderde alopecia kan het oogsten van follikels moeilijker zijn. Het is beter om niet tot dit stadium te wachten met het overwegen van een operatie.

Fase 7: Een haartransplantatie is niet langer haalbaar

In dit stadium is haaruitval te uitgebreid. Er zijn niet voldoende gezonde follikels over om nog een haartransplantatie uit te voeren.